Bilgi teknolojilerinin giderek önem kazanması ve küreselleşmeyle birlikte, işletmelerin sektörel rekabetteki konumlarını güçlendirmek için bilgi ve iletişim teknolojilerinden faydalanması tercih değil zorunluluk haline gelmiştir. Bu konunun önemini fark eden ve gerekli adımları atan işletmeler sektörel rekabette rakipleri arasından sıyrılmayı başarırlar. Çağın gerektirdiği gelişime ve değişikliğe ayak uyduramayan işletmeler ise zaman içinde sektörel rekabette avantaj sağlayamaz ve ayakta kalamazlar. Dijital dönüşüm farklı sektörlerde faaliyet gösteren işletmelerin ekonomik kalkınma ve rekabet üstünlüğü kazanma sürecini destekler. Çünkü sektörel rakiplerini geride bırakmak isteyen işletmeler dijital teknolojilerden en verimli şekilde faydalanmalıdır.
Dijital Dönüşüm İçin Strateji Nasıl Oluşturulur?
Dijital dönüşüm için dijital strateji oluşturma aşamasında şirketlerin aşağıda sıralanan adımları izlemesi gerekir:
- Hedefleri Belirleme: Şirketlerin öncelikle dijital dönüşüm için hedeflerini belirlemesi gerekir. Şirketin verimliliğinin, maliyetlerinin, müşteri deneyiminin ya da diğer kritik unsurların iyileştirilmesi bu süreçte hedef olarak belirlenebilir.
- Pazar Araştırması: Dijital dönüşüm stratejisi oluşturmanın diğer bir adımı pazar araştırması yapmaktır. Bu kapsamda şirketin rakipleri, müşterileri ve diğer pazara ilişkin veriler incelenir, şirketin pozisyonunu belirlemesi sağlanır.
- Teknolojilerin Seçilmesi: Dijital dönüşüm açısından gerekli olan diğer bir deyişle şirketin hedeflerine ulaşması için gereken araçlar ya da sistemler seçilir.
- Süreçleri Yeniden Tasarlama: Şirketlerin verimliliği artırmak ya da maliyetleri azaltmak için gereken değişiklikleri yaparak iş süreçlerini yeniden tasarlayabilir.
- Çalışanları Eğitme: Şirketlerin dijital dönüşüm sürecin ilişkin olarak çalışanlarını eğitmesi gerekir. Böylece çalışanlar yeni teknolojileri ve iş süreçlerini etkili bir şekilde kullanabilirler.
- İzleme ve Değerlendirme: Şirketlerin dijital stratejilerin etkisini izlemesi ve değerlendirmesi önemlidir. Bu sayede hedeflerine ulaşıp ulaşamadıklarını görebilir, gerekli değişiklikleri yapabilirler.
- Sürekli İyileştirme: Dijital dönüşüm kapsamlı bir süreçtir. Bu nedenle sürekli olarak iyileştirme yapılması gerekir. Dijital stratejilerin etkisini izlemek, şirketin ihtiyaçlarına ve piyasa koşullarına cevap verecek şekilde düzenlemek sürecin ayrılmaz bir parçası olarak kabul edilmelidir.
Dijital Dönüşümün Temel Bileşenleri Nelerdir?
Herhangi bir dijital dönüşüm stratejilerinden optimum fayda sağlamak için sadece yeni teknolojilerin benimsenmesi yeterli olmaz. Maksimum etkiye ve verimliliğe ulaşmak için kuruluşun tüm unsurlarında dönüşüme ihtiyaç duyulur. Dijital dönüşümün temel bileşenleri şu şekilde sıralanabilir:
Müşteri Deneyimi
Müşteri merkezli iş inovasyonu, dijital dönüşümü güçlendiren en önemli bileşenlerden biridir. Yaygınlaşan teknolojinin; müşteri yolculuğu, davranışı ve beklentileri özelinde keşfedildikten sonra benimsenmesi çok daha iyi bir yaklaşım olarak kabul edilmelidir.
Çalışanlar
Çalışanlar dönüştürücü teknolojinin benimsenmesini, destekleyici bir süreç olarak değerlendirmelidir. Ayrıca bu süreç dolayısıyla kendilerini baskı altında hissetmemelidir. Yeni dijital modellerin, çalışanlar tarafından benimsenmediği takdirde başarılı olması söz konusu değildir. Bunu başarmak için çalışanları eğitmek, doğru yeteneklerin ilgisini çekmek ve gelişmelerini sağlayacak fırsatlar sunarak mevcut yetenekleri elde tutmak yoluyla başarmak mümkün olabilir.
Değişim
Dijital dönüşüm çalışmaları, işletemlerin tüm bölümlerinde değişikliğe yol açar. Beklenmeyen değişiklikler dolayısıyla yorgunluk ve karışıklığı önlemek için planlama olmazsa olmazdır. Başarılı bir dijital dönüşüm için gerekli araçların ve ortamın sağlanması çok önemlidir.
İnovasyon
Dijital dönüşüm ve inovasyon birbiriyle yakından ilişkili olsa da aynı olmadığı unutulmamalıdır. İnovasyon, dönüşümü pekiştiren fikir oluşturma süreci olarak tanımlanabilir. Çalışanların deney yapmaya teşvik edildiği bir açık iletişim, iş birliği ve yaratıcı özgürlük ortamı oluşturulmalıdır. Bu fikir test edildikten sonra büyük ölçüde uygulamaya koyulması yoluyla dijital dönüşüme devam etmek mümkündür.
Liderlik
İş liderlerinin proaktif olması tüm dijital dönüşüm sürecine düzen getiren bir durumdur. İleriyi düşünmek, teknolojileri farklı yönleriyle keşfetmek ve diğer kişilere aynısını yapmaları için ilham vermek bu süreçte aranılan liderlik özellikleri arasında yer alır.
Kültür
Dijital dönüşüm liderleri sayılan bileşenleri uygulamaya koyduğunda bir inovasyon kültürü belirginlik kazanır. Mümkün olan en iyi müşteri deneyiminin sunulabilmesi için ihtiyaç duyulan dijital dönüşüm girişimleri, heyecan dolu ve hevesli çalışanlar sayesinde hızlı bir şekilde genişleyerek başarıya ulaşabilir.
Dijital Dönüşümün Farklı Aşamaları Nelerdir?
Dijital dönüşüm için standart bir yol yoktur, her şirkette farklı bir süreç uygulanması söz konusu olabilir. Bununla birlikte kılavuz olarak kullanılabilecek çeşitli aşamalar vardır.
- Aşama – Statüko
Bu aşamada işletme her zamanki gibi çalışmayı sürdürür. Müşterilerin değişen geresinimleriyle teknolojik gelişmelerden habersiz olarak statükoyu korur.
- Aşama – Aktif
İşletme dijital optimizasyon gereksinimini fark etmiştir. Yaşadığı zorlukları ve dijital dönüşüm girişimine ilişkin ihtiyaçları belirler. Farklı departmanlar, aynı sorunları farklı yöntemlerle çözmeyi denese de odaklanma ve birlik açısından yetersiz bir aşamadır.
- Aşama – Maksatlı
Bir işletme bu aşamaya geçince dijital dönüşüm başlar. Bu noktada kurum kültürü engelleyici bir unsura dönüşebilir. Daha ileri düzeyde dönüşümün gerçekleşmesi için liderliğin inovasyonu etkin bir şekilde teşvik etmesi gerekir.
- Aşama – Stratejik
Kültürel değişikliklerin başarıyla yapıldığı aşamadır. Bireysel grup ve departmanların birbiriyle işbirliği içinde çalıştığı görülebilir.
- Aşama – Hedefli
Bu aşamada işletmeler belirlenmiş dijital dönüşüm stratejilerini uygulamaya başlar.
- Aşama – Adaptif
Bu aşamaya gelen işletmeler, gelecekteki tüm müşteri gereksinimlerini karşılamak üzere uygulamaya aldığı bir dönüşüm çerçevesine sahip olurlar.